OFICJALNY PRZEWODNIK TURYSTYCZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Cmentarz żydowski w Częstochowie znajduje się w dzielnicy Dąbie, w sąsiedztwie terenów Huty „Częstochowa”. Cmentarz – o powierzchni około 8,5 ha oraz liczbie zachowanych nagrobków sięgającej 5 tysięcy - zalicza się do największych na ziemiach polskich. Pierwsze pochówki na cmentarzu miały miejsce na przełomie XVIII i XIX wieku, ostatni oficjalny pogrzeb odbył się w roku 1970. Spośród typowych macew wyróżniają się nagrobki - m.in. rabina Nachuma Asza czy ohel cadyka Izaaka Mayera Justmana.
Aż do XVIII wieku w Częstochowie nie osiedlali się żadni Żydzi, miasto posiadało bowiem przywilej „de non tolerandis Judaeis”, czyli zakaz osiedlania się wyznawców religii mojżeszowej. Zakaz ten został przełamany w wieku oświecenia, tak że w drugiej połowie XVIII stulecia pod Jasną Górą mieszkało już ponad 50 rodzin żydowskich, które modliły się we własnej, tzw. Starej Synagodze. Co ciekawe, w latach 1760-1773 był w Częstochowie więziony przywódca ruchu frankistów, skonfliktowany z resztą Żydów – Jakub Frank. W 1798 roku utworzono częstochowską gminę żydowską, a na początku XIX wieku liczebność Żydów wzrastała z roku na rok, dzięki czemu wkrótce stanowili około 15 procent ogółu mieszkańców. W następnych dziesięcioleciach do Częstochowy przybywali zarówno zamożni żydowscy przedsiębiorcy z Niemiec, jak i ubodzy polscy Żydzi z okolicznych wiosek. Na początku XX wieku 1/3 mieszkańców Częstochowy stanowili tzw. starozakonni. Holocaust położył kres historii społeczności żydowskiej pod Jasną Górą.
Najokazalszym śladem obecności Żydów w Częstochowie jest cmentarz zlokalizowany przy ul. Złotej w dzielnicy Dąbie, nieopodal Huty „Częstochowa”. Kirkut ten wytyczono na przełomie XVIII i XIX wieku, a pierwszy pochówek miał miejsce w roku 1800. Wówczas tereny te leżały poza granicami miasta. Mur cmentarny postawiono w 1907 roku wraz z okazałą bramą. Na około 8,5 ha powierzchni zachowało się blisko 5 tysięcy nagrobków, głównie w typie macewy. Uwagę zwraca tumba na grobie ze zwłokami cenionego rabina częstochowskiego, Nachuma Asza, czy ohel cadyka Justmana, a także nagrobki przedstawicieli najbogatszych rodów częstochowskich. Ponadto na cmentarzu znajdują się pomniki upamiętniające ofiary masowych mordów z lat okupacji.
ul. Mickiewicza 29
40-085 Katowice
tel. (32) 207 207 1
info@slaskie.travel
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
